Madalya savaşlarda yararlık gösterenlere, yarışma ve sergilerde derece alanlara verilen, önemli bir olay veya bir yıldönümü dolayısıyla, yahut ünlü bir kişi adına bastırılan madenî nişandır.
Avrupa devletlerinde olduğu gibi, İslâm devletlerinde ve Türklerde de madalya basmak ve gerekenlere vermek geleneği vardır. Anadolu Selçukluları devrinde Sultan Gıyaseddin Keyhüsrev’in (ö. 1246) devlete üstün hizmeti geçenlere verilmek üzere 1245 yılında, 134 gr. ağırlığındaki altından bir madalya (Atiye Dinarı) bastırdığı bilinir.
Osmanlılarda ilk madalya “Ferahî” adıyla, altın olarak 1730 yılında (I. Mahmud döneminde) basıldı. Daha sonra, 1754 yılında, altın “Sikke-i Cedid”, 1831 yılında altın ve gümüş “Vak’a-i Hayriye”, 1824 yılında altın “Hilâl-i Osmaniye”, 1831 yılında altın, gümüş ve bakır “işkodra”, 1838’de altın ve gümüş “Hünkâr İskelesi”, 1839’da altın ve gümüş “iftihar” madalyaları basıldı. Bundan sonra Osmanlı Padişahları altın, gümüş, bakır, bronz, nikel olarak çok sayıda madalya bastırıp çıkardılar. Bunların adları ve çıkarıldığı yıllar şöyledir:
1. Osmanlı Dönemi
Sultan Abdülmecid Dönemi (1839 – 1861)
- İftihar (1840)
- Berrüyetüş-Şam (1840)
- Yemeni (1846)
- Ayasofya Tamiri (1848)
- Bosna (1849)
- Tanzimat-ı Hayriye (1850)
- İftihar (1853)
- Sinop Deniz Muharebesi (1853)
- Silistre (1854), Kırım (1854)
- Düveli Selâse İttifakı (1854)
- Tuna (1854)
- Kars (1854)
- Nişan-ı İftihar(1858)
- Tahlis-i Can (1859)
- Tahsin-i Hüner ve Marifet (1859)
- Zaptiye Çavuşları (1860)
Sultan Abdülaziz Dönemi (1861-1876)
- Karadağ (1862)
- Osmanlı Sergisi (1862)
- Şişhaneli Tüfek (1862)
- Keskin Nişancılar (1862)
- Ziraat (1862), Kolera (1856)
- Londra Seyahati (1867)
- Girit (1868) madalyaları.
Sultan Abdülhamid Dönemi (1876-1909)
- Plevne (1877)
- Tarz-ı Atik İmtiyaz (1878)
- Tarz-ı Cedid İmtiyaz (1882)
- İftihar (1884)
- Alman Mülâkatı (1889)
- Girit (1890)
- Liyakat (1890)
- Yemen (1892)
- Ziraat ve Sanat (1892)
- Hereket-i Arz (1894)
- Anadolu Nuseybin (1895)
- Yunan Muharebesi (1896)
- Şehid Ailelerine İane (1897)
- Maarif (1899)
- Hicaz Demiryolu (1900)
- Kanuni Esasi (1908)
Sultan Mehmed Reşad Dönemi (1909-1918)
- Bursa Sergisi (1909)
- Darülfünun (1909)
- Belediye (1909)
- Osmanlı İttihat Mektepleri (1910)
- Abide-i Hürriyet (1911)
- Hamidiye Kruvazörü (1912)
- İane-i Harbiye (1913)
- Kahire Seyahati (1913)
- Donanma (1914)
- Hilâl-i Ahmer (1914)
- Harp (1914)
- Alman Mülakatı (1917)
- Avusturya Mülakatı (1918)
- Çanakkale Ziraat (1918)
2. Cumhuriyet Dönemi
Millî Mücadele’den sonra TBMM hükümetinin verdiği ilk madalya, “İstiklâl Madalyası” olmuştur (1922). İstanbul Arkeoloji Müzesi Nümizmatik Salonu’nda bu madalya ve nişanları toplu halde görmek mümkündür.