Ukrayna ve Rusya arasında 2014 yılında patlak veren çatışmalar ve günümüze kadar süren olaylar Türk halkını bu iki ülkenin dillerinin aynı olup olmadığı konusunda bilinçlendirmeyi gerektiriyor. Peki Ukrayna dili (Ukraynaca) ile Rus dili (Rusça) birbirlerine ne kadar yakınlar?

Birbirlerine ne kadar yakın olduğunu anlayabilmek adına ilk olarak bu iki dil hakkında bilgi sahibi olmak, hangi dil ailesine mensup olduklarını bilmek gerekir.

Dillere genel bakış

Ukrayna’nın resmi dili olan Ukraynaca, Ukrayna nüfusunun %67,5’inin ana dili olan bir Doğu Slav dilidir. Rusça, Ukrayna nüfusunun %29,6’sının ana dilidir ve geri kalanı (%2,9) diğer dilleri konuşur. Ukrayna Anayasası’nın 10. maddesine göre, devlet, Ukrayna genelinde sosyal yaşamın tüm alanlarında Ukrayna dilinin kapsamlı bir şekilde gelişmesini ve işleyişini sağlamakla birlikte, Ukrayna’nın diğer dillerinin özgürce geliştirilmesini, kullanılmasını ve korunmasını garanti etmekle yükümlüdür.

Rusça Doğu Avrupa’da Rusya’ya özgü bir Doğu Slav dilidir. Hint-Avrupa dil ailesinin bir parçasıdır ve ayrıca daha büyük Balto-Slav grubunun bir parçasıdır. Rusça, Rusya, Beyaz Rusya, Kazakistan ve Kırgızistan’da resmi bir dildir ve Ukrayna, Kafkaslar, Orta Asya ve bir dereceye kadar Baltık ülkelerinde yaygın olarak konuşulan ortak bir dil olarak kullanılmaktadır.

Her iki dil de Kiril alfabesi ile yazılır. Kiril alfabesi bugünkü haline 1708 yılında Büyük Petro döneminde kavuşmuştur. Söz konusu yıl içerisinde küçük harfli karakterler (tüm harfler büyük harflerle yazılmadan önce) tanıtıldı ve modern Kiril yazı tipinin modern Latin yazı tipine benzetilerek batılı harf biçimlerinin kullanılması zorunlu hale getirildi.

• Ansiklopedika’da daha fazla içerik keşfedin.

Ukraynaca ve Rusça aynı mı, farklı mı?

Ukraynaca’nın Rusça’nın bir lehçesi olup olmadığı tartışmalı bir konudur. Ukraynalı bilim insanları, konuştukları dili ayrı bir dil olarak kabul ediyor ve Ukraynaca’yı yaşayan üç Doğu Slav dilinden biri olarak görüyor. Diğer Doğu Slav dilleri Beyaz Rusya’da konuşulan Belarusça ve Rusya’da konuşulan Rusça’dır.

Ukraynaca ve Rusça arasındaki farkları görebilmek adına kullandıkları isimleri ve fiilleri ve bunlar arasındaki yazılış farklılıklarını inceleyebiliriz. Aşağıda en çok kullanılan bazı fiillerin Ukraynaca, Rusça ve Türkçe karşılıkları verilmiştir.

Aşağıdaki listede Ukraynaca, Rusça ve Türkçe karşılıkları olan kelimeleri keşfedebilirsiniz.

Görüldüğü üzere Ukraynaca ve Rusça arasında oldukça az bir yazı farkı vardır. Bu durumu Türkiye ve Azerbaycan dilleri arasındaki farklara benzetebiliriz. Hem Türkiye’deki Türkler, hem de Azerbaycan’daki Türkler Türk ırkının Oğuz koluna dayanmaktadır ve birbirlerine oldukça yakın bir dil konuşurlar ve birbirlerini anlamada sıkıntı çekmezler. Ancak konuştukları kelimelerin fonetiği (ses bilgisi) farklılık gösterebilir.