Tarih boyunca siyasal oluşumların önderleri çeşitli unvanlar kullandılar. Bunlar arasında ‘kral’ ve ‘imparator’ unvanları en çok ön plana çıkanlar arasında. Peki kral ve imparator arasında fark nedir?
Tarih kitapları çeşitli kralların ve imparatorların isimlerini zikreder. Öğrenciler ve okuyucular ise bu isimlerin çeşitli unvanlarla anıldığını fark eder. Kafa karışıklığını gidermek açısından bu iki unvan arasındaki farklara değinmekte fayda var.
Kral ve imparator farkı nedir?
Sırpça bir kelime olan ‘kral’ en yüksek devlet otoritesini, bütün devlet başkanlığı yetkilerini kalıtım veya soylularca seçilme yoluyla elinde bulunduran kimsedir. Kral çoğunlukla belirli bir etnik grubu yöneten üst düzey yönetici olarak bilinir. Örneğin İsveç, tarihin büyük bir bölümünde bir krallıktı ve en üst düzey yöneticileri ‘kral’ unvanıyla anılırdı.
İtalyanca asıllı bir kelime olan ‘imparator’ ise gerçek anlamda bir imparatorluğu, yani birden fazla etnik oluşumu vergilendiren ve bunları yöneten kimse olarak bilinir. Örneğin Osmanlı padişahları birer imparatordu. Yani yalnızca Türkleri değil, aynı zamanda Rumları, Ermenileri, Rumenleri, Slavları ve Arapları yönetiyordu. Dolayısıyla Osmanlı padişahları tarihte ‘kral’ değil, birer ‘imparator’du.
Unvanların kullanımı tarih boyunca devletlerarasında önemli bir mesele haline gelmiştir. Örneğin 11 Kasım 1606 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya Arşidüklüğü arasında imzalanan Zitvatorok Antlaşması’nda, Avusturyalı diplomatlar Avusturya Kralı’nın Osmanlı Padişahı’na eşit sayılmasını istemiştir. (Daha önceden Avusturya Kralı, Osmanlı Sadrazam’ına denk sayılıyordu.)
Fatih Sultan Mehmed ‘imparator’ olduğunu kabul ettirmek için resmi belgelerde yalnızca ‘Sultan’ unvanını değil, aynı zamanda ‘Kayser-i Rûm’ unvanını kullanıyordu.