2022 yılında Türk dış politikası, Türkiye Cumhuriyeti’nin dış politikadaki gelişmelerini kapsayan başlıktır. 2022 yılında Türkiye’nin dış politikada ilk görüştüğü devlet Rusya olmuştur.1
1 Ocak 2022’de Türk Dışişleri Bakanlığı, Almanya’nın Iserlohn şehrinde bir Müslüman mezarlığına yapılan saldırıyı kınayan bir bildiri yayınladı.2 4 Ocak 2022’de Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias’ın açıklamalarıyla Türkiye ile Yunanistan arasındaki kıta sahanlığı sorunları bir kez daha gündeme geldi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tanju Bilgiç, Dendias’ın açıklamalarını ‘gerginliği artırıcı’ bularak Yunanistan tarafını sağduyulu olmaya ve aklıselim hareket etmeye davet etti.
| Tarih | Görüşen | Görüşülen | Görüşme Şekli | Konu |
|---|---|---|---|---|
| 2 Ocak 2022 | Türkiye (Recep Tayyip Erdoğan) | Rusya (Vlademir Putin) | Telefon | Türkiye-Rusya ilişkilerinin geleceği Kafkasya, Suriye ve Libya’daki bölgesel gelişmeler ABD ve NATO güvenlik garantileri |
| 5 Ocak 2022 | Türkiye (Mevlüt Çavuşoğlu) | Libya Temsilciler Meclisi (Mustafa Elgelaib) | Yüz yüze | – |
| 14 Ocak 2022 | Türkiye (Recep Tayyip Erdoğan, Ali Erbaş, Hulusi Akar, Mevlüt Çavuşoğlu, Murat Kurum, Mehmet Kasapoğlu, Mehmet Nuri Ersoy | Arnavutluk (Edi Rama) | Yüz yüze | TİKA tarafından restore edilen Ethem Bey Camisi’nin açılışı |
| 3 Şubat 2022 | Türkiye (Recep Tayyip Erdoğan) | Ukrayna (Volodimir Zelenski) | Yüz yüze (Kiev) | Rusya-Ukrayna gerilimi Türkiye-Ukrayna ticaret hacminin 10 milyar dolara çıkarılması Ukrayna’daki altyapı projeleri Kırım Tatarları |
| Tarih | Açıklama Yapan | Açıklama Yapılan | Açıklama Türü | Konu |
|---|---|---|---|---|
| 4 Ocak 2022 | Türkiye | Yunanistan | Yazılı | Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias’ın Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal‘la yaptığı görüşmede Türkiye ile ilgili sarf ettiği sözler |
4 Ocak 2022
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan El Suud’un Atina’ya gerçekleştirdiği resmi ziyaretinde Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias’ın açıklamalarını ve buna karşılık Türkiye Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tanju Bilgiç’in cevabını içerir.34
“Türkiye’nin Yunanistan’a yönelik söylemi yıllardır görmediğimiz bir düzeye ulaştı. Yunanistan savaş tehdidi altındadır. Yunan adaları karşısında en büyük çıkartma birlikleri konuşlandırılırken Türk yetkililerin Yunan adalarının savunma amaçlı silahlanmalarına karşı çıkması ve egemenliklerinden şüphe etmesi mantıksızlık örneğidir. Türkiye her defasında uluslararası hukuk kurallarına saygılı olduğundan söz ediyorsa bunu kanıtlaması ve icraatte de göstermesi için bazı basit adımlar atabilir. Mesela, Yunanistan’a yönelik ‘casus belli’ (savaş nedeni) tehdidini kaldırmasını ve Libya ile imzaladığı hukuksuz deniz yetki alanları memorandumunu iptal etmesini öneriyorum. Uluslararası Deniz Hukuku tarafından açıkça öngörüldüğü gibi, karasularımızı genişletmeye ilişkin devredilemez hakkı uygularsak bu durum Yunanistan’ı savaşla tehdit eder. Türkiye, adalarımızı askerden arındırmamızı, diğer bir deyişle BM Şartı’nda öngörüldüğü gibi tanınmış meşru müdafaa hakkımızdan vazgeçmemizi talep ederken, Akdeniz’deki en büyük çıkarma kuvvetine ve en büyük çıkarma filosuna sahip adalarımız boyunca sıraya dizildi.”
Nikos Dendias
“Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias’ın neredeyse her gün yaptığı Türkiye karşıtı beyanlar, barış ve istikrara hizmet etmeyen, gerçeklikten kopuk ve popülist iddialardır. Bu kışkırtıcı söylem ne iyi komşuluk ilişkileriyle ne de Yunanistan ile yeniden başlattığımız İstişari Görüşmelerin ruhuyla bağdaşmaktadır. Dendias’ın bu hezeyanları, Yunanistan’ın ülkemiz ile dürüst ve anlamlı bir diyalog ile ikili meselelerini çözmek ve ilişkilerini geliştirmek yerine, üçüncü taraflardan medet umarak ve Türkiye karşıtı suni ittifaklar yaratarak gerginliği tercih ettiğinin yeni bir kanıtıdır. Kendine güveni olan ülkeler bu tür davranışlar sergilemez. Yunanistan bir yandan ülkemize karşı gerçeklikten kopuk bu şekilde iddialar ileri sürerken, diğer yandan hem Ege’de hem de Akdeniz’de uluslararası hukuka aykırı maksimalist iddialarını ve gerginliği artırıcı eylemlerini devam ettirmektedir. Yunanistan’ın ülkemizin hak ve çıkarlarını savunma iradesini tehdit olarak nitelendirmesini, bu yönde gerçek dışı bir algı yaratmaya çalışmasını reddediyoruz. Bölgede bir tehdit var ise bu tehdit Yunanistan’ın gerginliği artırıcı tek taraflı eylemlerinden kaynaklanmaktadır. Yunanistan’ı bir kez daha popülist saiklerle kışkırtıcı söylem ve faaliyetler yürütmek yerine, sağduyu ve aklıselime dönmeye ve uluslararası hukuka ve uluslararası antlaşmalara saygı göstermeye davet ediyoruz.”
Tanju Bilgiç
Kaynakça
[1]E. ile, “Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Putin telefonda görüştü,” Aa.com.tr, 2022. https://www.aa.com.tr/tr/gundem/cumhurbaskani-erdogan-ile-rusya-devlet-baskani-putin-telefonda-gorustu/2463435 (accessed Jan. 02, 2022).
[2]“T.C. Dışişleri Bakanlığı’ndan,” T.C. Dışişleri Bakanlığı, 2022. https://www.mfa.gov.tr/no_-1_-almanya-da-bir-musluman-mezarligina-yonelik-gerceklestirilen-saldiri-hk.tr.mfa (accessed Jan. 02, 2022).
[3]https://www.facebook.com/bbcnews, “Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias’tan Suudi mevkidaşına Türkiye şikayeti: ‘Yunanistan savaş tehdidi altında’ – BBC News Türkçe,” BBC News Türkçe, Jan. 04, 2022. https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-59871839 (accessed Jan. 05, 2022).
[4]“T.C. Dışişleri Bakanlığı’ndan,” T.C. Dışişleri Bakanlığı, 2022. https://www.mfa.gov.tr/sc_-1_-yunanistan-disisleri-bakani-dendias-in-ulkemizi-hedef-alan-ithamlari-hk-sc.tr.mfa (accessed Jan. 05, 2022).